تحصیل در آلمان - نکاتی درباره شرایط پذیرش

با نگاهی به مجموعه مطالبی که ما  در این وبلاگ درباره شرایط تحصیل در آلمان منتشر کرده‌ایم و تاریخ آنها، شاید این تصور بوجود بیاید که با پرداختن به موضوع اسکان دانشجویان در پست قبل، دیگر تمامی حرف‌هایمان را زده‌ایم و بهمین خاطر دیگر وبلاگ را بروز نکرده‌ایم. خب اینطور نیست. هنوز درباره تحصیل در دانشگاههای آلمان مطالب ناگفته زیادی هست و ضمنا اطلاعات منتشرشده در این وبلاگ ممکن است با گذشت زمان و بعلت تغییر شرایط و قوانین، نیاز به بروزرسانی داشته باشند. ضمن اینکه قرار ما این بوده که درباره شرایط کار در آلمان هم اطلاع‌رسانی کنیم.

پیش از این درباره شرایط تحصیل در آلمان در رشته‌های غیرپزشکی و در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد توضیح داده‌ایم و نکاتی را هم در تکمیل این توضیحات، اضافه کرده‌ایم. نکات دیگری همچنان هست؛ از جمله اینکه:

• ورود به دوره‌های تحصیلی کارشناسی در دانشگاههای آلمان همانطور که قبلا گفتیم؛ مستلزم گذراندن یک دوره کالج است که شامل دو ترم می‌شود؛ اما در صورتی که شما در سال سوم دوره کارشناسی دانشگاههای ایران مشغول به تحصیل باشید از گذراندن این دوره کالج معاف می‌شوید و می‌توانید مستقیما وارد دوره کارشناسی دانشگاههای آلمان شوید.
• گرفتن پذیرش کارشناسی ارشد از دانشگاههای آلمان برای فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد، به معدل آنها بستگی دارد؛ با معدل کمتر از 17 امکان ورود به دوره‌های کارشناسی ارشد دانشگاههای آلمان برای فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد وجود ندارد ولی این دسته از متقاضیان، در صورت اصرار به تحصیل در آلمان می‌توانند بدون گذراندن دوره کالج، در مقطع کارشناسی مشغول به تحصیل شوند.
• اگر هم شما دوره کارشناسی‌تان را در دانشگاههای دولتی ایران گذرانده‌اید باز هم برای گرفتن پذیرش دوره‌های ارشد دانشگاههای آلمان باید معدل خوبی داشته باشید اما برخلاف فارغ‌التحصیلان دانشگاههای آزاد، اگر معدل‌تان پایین بود هم می‌توانید با  گذراندن یک دوره تکمیلی یک‌ساله وارد دوره‌های کارشناسی ارشد دانشگاههای آلمان شوید.
• باز هم باید متذکر شویم که آنچه ما می‌گوییم شرایط کلی تحصیل در آلمان است و اگر شما دوره تحصیلی و دانشگاه آلمانی خاصی را برای ادامه تحصیل خود در نظر دارید توصیه می‌کنیم با مراجعه به سایت آن دانشگاه و مکاتبه با دپارتمان مربوط در دانشگاه، از شرایط دقیق آن مطلع شوید و ببینید امکان گرفتن پذیرش دوره دلخواهتان را دارید یا نه.

تحصیل در آلمان - خوابگاههای دانشجویی

تحصیل در آلمان - خوابگاههای دانشجویی

اخذ پذیرش، دریافت ویزای دانشجویی، خرید بلیت هواپیما و البته بستن چمدان‌ها؛ حالا همه چیز برای سفر به آلمان و شروع تحصیل در دانشگاههای آلمان برای دانشجو آماده است اما هنوز بخشی از ماجرا مانده؛ مهم‌ترین  موضوع در بدو ورود دانشجوی بین‌المللی به آلمان، مثل هر کشور دیگری، محل اسکان یا اقامت دانشجوست.

هزینه زندگی دانشجویی در آلمان را می‌توان بین 700 تا 900 یورو در ماه برآورد کرد. بخش عمده این هزینه،  پولی است که دانشجو بابت اجاره خانه یا هزینه خوابگاه پرداخت می‌کند و البته می‌تواند با انتخاب‌های مقرون به صرفه و ارزان‌تر، به اندازه قابل توجهی هزینه‌های خود را کاهش دهد.

خوابگاههای دانشجویی، خانه‌های مهمان (مهمانسراهای) دانشگاه‌ها، خانه‌های اشتراکی دانشجویی و آپارتمان‌های کوچک گزینه‌هایی هستند که دانشجویان محصل در دانشگاههای آلمان می‌توانند محل اقامت خود را از میان آنها انتخاب کنند. سه مورد اول، همان انتخاب‌های به‌صرفه‌ای هستند که دانشجویان بطور طبیعی، به آپارتمان‌های مستقل ترجیح‌شان می‌دهند.

با در نظر گرفتن جوانب مختلف شرایط تحصیل در آلمان (که مهم‌ترین‌شان بُعد اقتصادیست) اقامت در  خوابگاههای دانشجویی گزینه بهتری نسبت به دیگر گزینه‌ها بنظر می‌رسد. خوابگاههای دانشگاههای آلمان یا سوئیت‌هایی با امکانات کامل و یا اتاقهایی دارای سرویس بهداشتی مستقل و آشپزخانه و لابی مشترک هستند.

دانشجویان ساکن در خوابگاهها، بعلت اینکه (خوابگاهها) عموما نزدیک دانشگاهها واقع شده‌اند، برای رفت‌وآمد بین دانشگاه و محل سکونت‌شان کار راحتی دارند. علاوه بر این، اغلب این خوابگاهها Warm Miete هستند؛ یعنی هزینه اقامت در خوابگاه، شامل هزینه آب، برق و سیستم گرمایشی هم می‌شود و دانشجو از پرداخت جداگانه این هزینه‌ها بی‌نیاز است.

رایگان بودن اینترنت در خوابگاههای دانشجویی، امتیاز دیگر آنها نسبت به دیگر گزینه‌های اسکان و اقامت دانشجویان است. همچنین، دانشجویان تازه‌وارد می‌توانند از وسایل دانشجویان فارغ‌التحصیل که در انبارهای خوابگاه نگهداری می‌شوند استفاده کنند.

البته در کنار همه این مزایا، باید این را هم اضافه کرد که اتاقهای خوابگاهها کوچک هستند و بعضا همانطور که گفتیم، امکانات‌شان اشتراکی‌ست اما هزینه اقامت در خوابگاهها (بین 120 تا 200 یورو در ماه) به میزان قابل توجهی کمتر از اجاره‌بهای یک آپارتمان مستقل است (برای اجاره یک آپارتمان، باید دوبرابر خوابگاه هزینه کرد) گرچه گزینه‌های بینابینی مثل خانه‌های مهمان (مهمانسراهای) دانشگاهها و خانه‌های اشتراکی هم برای اقامت دانشجویان وجود دارد.

بدلیل فاصله چندماهه‌ای که بین زمان ارائه در خواست خوابگاه تا رسیدگی به درخواست و دادن خوابگاه وجود دارد؛ بهتر است در صورت امکان، دانشجو قبل از سفر به آلمان، اقدامات لازم را برای دریافت خوابگاه انجام دهد و البته شاید لازم باشد مدتی را در بدو ورود خود به آلمان، در جایی غیر از خوابگاههای دانشجویی سپری کند. بعد از جاگیر شدن در خوابگاه یا هر محل سکونت دیگری، دیگر تقریبا همه چیز برای شروع دوران تحصیل در آلمان مهیاست.

تحصیل در آلمان - هزینه زندگی در آلمان

تحصیل در آلمان - هزینه زندگی در آلمان

در نوشته‌های قبلی بارها گفته‌ایم که هزینه تحصیل در آلمان پایین است. منظور از هزینه تحصیل در آلمان فقط شهریه دانشگاههای آلمان (دانشگاههای دولتی) است و شامل هزینه زندگی در آلمان نمی‌شود. هزینه  زندگی در آلمان هم بسته به این که فرد متقاضی، چه گزینه‌هایی را بعنوان مقصد تحصیل خود در نظر دارد ممکن است دارای اهمیت باشد.

هزینه زندگی در آلمان با دیگر کشورهای مرکز و غرب اروپا تفاوتی ندارد. البته میزان هزینه زندگی، بسته به سطح درآمد و سبک زندگی افراد متغیر است اما برای گذراندن یک زندگی دانشجویی در آلمان، بصورت میانگین باید 700 تا 900 یورو در ماه پرداخت کرد.

مثل هرجای دیگر دنیا؛ بخش عمده هزینه زندگی در آلمان هم به اسکان مربوط می‌شود. هزینه اقامت در خوابگاههای دانشجویی دانشگاههای آلمان ماهانه 200 یورو و اجاره‌بهای خانه‌های دانشجویی یا شخصی هم بین 200 تا 650 یورو در ماه است (میزان اجاره‌بها به عواملی مانند شهر و محل خانه، اشتراکی بودن، تعداد اتاق خواب و امکانات بستگی دارد و برای مثال، در شهرهای شمالی آلمان خانه ارزانتر است).

بخش عمده دیگر هزینه‌های زندگی در آلمان هزینه خورد و خوراک است که می‌توان آن را بین 150 تا 200 یورو در ماه تخمین زد. 50 تا 100 یورو برای پوشاک؛ 30 یورو برای حمل‌ونقل؛ 50 تا 70 یورو برای تلفن، تلویزیون و اینترنت و نهایتا 100 یورو برای تفریح و گذراندن اوقات فراغت، دیگر هزینه‌های زندگی در آلمان را تشکیل می‌دهند.

با توجه به اینکه هزینه زندگی در آلمان با دیگر کشورهای اروپای مرکزی و غربی اختلاف چندانی ندارد می‌توان گفت؛ اگر کسی از میان دانشگاههای آلمان و مثلا اتریش یا ایتالیا قصد انتخاب مقصد تحصیل خود را دارد، هزینه زندگی عامل تعیین‌کننده‌ای در تصمیم‌گیری و انتخاب نیست. در مقایسه با کشورهای اروپای شرقی یا آسیایی هم، با در نظرگرفتن مجموع هزینه‌های تحصیل و زندگی، تحصیل در دانشگاههای دولتی آلمان می‌تواند انتخاب به‌صرفه‌تری باشد. البته برای انتخاب و تصمیم‌گیری، باید موضوعات دیگری مثل امکان دریافت بورس،‌ اجازه کار دانشجویی و قصد اقامت پس از تحصیل در کشور مقصد را هم در نظر گرفت.

شرایط تحصیل در آلمان - نکته‌ها

شرایط تحصیل در آلمان - نکته‌ها

در پست قبل به شرایط کلی تحصیل در آلمان در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد پرداختیم. در این  پست و در تکمیل مطلب قبلی، نکته‌هایی را درباره شرایط تحصیل در دانشگاههای آلمان می‌نویسیم.

• برای تحصیل در آلمان در مقطع کارشناسی مثل بسیاری از کشورهای دیگر باید دیپلم 12ساله داشت و البته با داشتن دیپلم 12ساله هم نمی‌توان بطور مستقیم وارد دانشگاههای آلمان شد و متقاضی باید پیش از آن، یک دوره کالج را بگذراند. دوره کالج شامل دو ترم است و به زبان آلمانی برگزار می‌شود اما در کالج‌های خصوصی آلمان، می‌توان این دوره را به زبان انگلیسی هم گذراند.
• برخی یکی از شروط گرفتن پذیرش از دانشگاههای دولتی آلمان را قبولی در آزمون سراسری ایران عنوان می‌کنند. می‌توان اینطور گفت که بدون قبولی در آزمون سراسری هم امکان گرفتن پذیرش وجود دارد ولی در صورت داشتن گواهی قبولی در آزمون سراسری، شرایط برای گرفتن پذیرش آسان‌تر است.
• تا مدتی قبل، دانشگاههای آلمان مدرک کارشناسی دانشگاه آزاد ایران را معتبر نمی‌دانستند و فارغ‌التحصیلان دوره‌های کارشناسی دانشگاههای آزاد نمی‌توانستند برای دوره‌های کارشناسی ارشد دانشگاههای آلمان پذیرش بگیرند. در حال حاضر ولی با داشتن مدرک کارشناسی از دانشگاههای آزاد، می‌توان مثل فارغ‌التحصیلان دانشگاههای دولتی، پیام نور و علمی-کاربردی، برای گرفتن پذیرش کارشناسی ارشد دانشگاههای آلمان اقدام کرد.
• بطور کلی امکان یا عدم امکان دریافت پذیرش به عواملی مانند سن، گپ یا فاصله تحصیلی، رشته تحصیلی و معدل بستگی دارد؛ برای مثال کسی که مدت زمان زیادی از دوران اتمام تحصیلات دوران مدرسه‌اش می‌گذرد و مثلا 28 سال دارد؛ قاعدتا باید برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد یا دکترا اقدام کند و پذیرفتن او بعنوان دانشجوی کارشناسی در دانشگاههای آلمان بسیار بعید است. اما با وجود این قوانین کلی، بسته به شرایط فرد گاه می‌توان با تمهیداتی، موانع و محدودیت‌ها را برطرف کرد.
• ترم زمستانی دانشگاههای آلمان از ماه سپتامبر/اکتبر (شهریور و مهر) و ترم تابستانی از ماه مارس/آوریل (اسفند و فروردین) شروع می‌شود. متقاضیان تحصیل در آلمان ، در ترم زمستانی تا  15 جولای و در ترم تابستانی، تا 155 ژانویه فرصت دارند با ارائه مدارک لازم، برای گرفتن پذیرش اقدام کنند.

شرایط تحصیل در آلمان در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد

شرایط تحصیل در آلمان در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد

این وبلاگ همانطور که گفتیم درباره کار و تحصیل در آلمان است. در پست‌های آن و در ارتباط با موضوع  تحصیل به تناوب؛ دانشگاههای آلمان را معرفی خواهیم کرد، شرایط اخذ پذیرش از دانشگاهها و دوره‌های تحصیلی مختلف را شرح خواهیم داد و درباره بورسیه‌هایی که ایرانیان، امکان دریافت آنها را دارند اطلاع‌رسانی می‌کنیم.

احتمالا مهم‌ترین دغدغه کسانی که قصد تحصیل در آلمان را دارند شرایط تحصیل در آلمان است؛ این که  مثلا چه کسانی می‌توانند از دانشگاههای دولتی آلمان در مقطع کارشناسی یا کارشناسی ارشد پذیرش بگیرند. آنها بویژه دوست دارند درباره شرایط دانشگاههای دولتی آلمان که شهریه پایینی دارند بدانند.

تحصیل در آلمان در مقطع کارشناسی

دوره کارشناسی در دانشگاههای آلمان، یک دوره 3 تا 5ساله است. برای گرفتن پذیرش این دوره از دانشگاههای دولتی آلمان، داشتن مدرک دیپلم و پیش‌دانشگاهی الزامی است. البته برخی دانشگاههای خصوصی آلمان به کسانی که دیپلم 11ساله دارند هم پذیرش می‌دهند اما اصولا دیپلم 11ساله به تنهایی برای کمتر کشور و کمتر دانشگاهی معتبر است.

دوره‌های کارشناسی دانشگاههای دولتی آلمان عموما به زبان آلمانی ارائه می‌شوند و برای گرفتن پذیرش، متقاضیان باید مدرک B1 یا B2 این زبان را ارائه دهند. در این مورد هم دانشگاههای خصوصی آلمان شرایط متفاوتی دارند و دوره های زیادی را به زبان انگلیسی هم ارائه می‌کنند و ضمنا بدون داشتن مدرک زبان انگلیسی هم می‌توان برای گرفتن پذیرش این دوره‌ها اقدام کرد.

تحصیل در آلمان در مقطع کارشناسی ارشد

طول دوره‌های کارشناسی ارشد دانشگاههای آلمان 1 تا 3 سال است و به زبان آلمانی و در برخی از دانشگاهها؛ انگلیسی ارائه می‌شوند.

دانشجویان ایرانی با داشتن مدرک کارشناسی از دانشگاههای دولتی، آزاد، پیام نور و علمی-کاربردی و همچنین مدرک زبان آلمانی B1 یا آیلتس 6 به بالا (برای تحصیل به زبان انگلیسی) می‌توانند برای دریافت پذیرش دوره‌های کارشناسی ارشد دانشگاههای دولتی آلمان اقدام کنند.

شرایط دانشگاههای خصوصی هم کم‌وبیش مشابه است اما برخی از آنها بدون مدرک زبان و در صورت موفقیت داوطلب در یک آزمون داخلی زبان، اقدام به صدور پذیرش می‌نمایند. این دانشگاهها در مقطع کارشناسی ارشد، دوره‌های  زیادی را به زبان انگلیسی هم ارائه می‌کنند.

هزینه تحصیل

همانطور که در پست قبل گفتیم اگرچه شرایط دانشگاههای دولتی آلمان برای پذیرش دانشجو سخت‌تر از دانشگاههای خصوصی این کشور است اما دانشگاههای دولتی آلمان از امتیاز بزرگی نست به خصوصی‌ها و همچنین دانشگاههای سایر کشورها برخوردارند و آن شهریه پایین‌شان است. شهریه دانشگاههای خصوصی آلمان هم بسته به رشته و مقطع تحصیلی، بین 6 تا 13هزار یورو در سال متغیر است.

چرا تحصیل در آلمان؟

چرا تحصیل در آلمان؟

بدون دانستن آمار هم می‌توان فهمید تحصیل در دانشگاههای آلمان تا چه اندازه برای دانشجویان بین‌المللی جذاب است؛  یک کشور پیشرفته با دانشگاههایی معتبر و امکان تحصیل رایگان یا کم‌هزینه، حتما توجه بسیاری از دانشجویان بین‌المللی را به خود جلب می‌کند. برای مطمئن شدن از این موضوع، می توان به سراغ آمار رسمی هم رفت.

طبق آماری که یونسکو در سال 2014 منتشر کرد؛ آلمان پنجمین مقصد برتر دانشجویان بین‌المللی بوده است و تنها سه کشور انگلیسی‌زبان آمریکا، انگلیس و استرالیا و همچنین فرانسه، در این سال میزبان دانشجویان بین‌المللی بیشتری بوده‌اند. بر اساس این آمار؛‌ 206986 دانشجوی بین المللی، در سال 2014 مشغول تحصیل در دانشگاههای آلمان بوده‌اند. تحصیل در آلمان چه شرایطی دارد که دانشجویان بین‌المللی را به انتخاب آن ترغیب می‌کند؟

دانشگاههای دولتی و خصوصی؛ مزایا و محدودیت‌ها

در آلمان، دانشگاهها به دو دسته دولتی و خصوصی تقسیم می‌شوند که هر کدام از این دو دسته مزایایی نسبت به دیگری دارد؛ مزیت اصلی دانشگاههای دولتی آلمان شهریه کم آنهاست (بعضا اصلا شهریه‌ای نمی‌گیرند) و مزیت دانشگاههای خصوصی آلمان هم شرایط آسان آنها برای پذیرش دانشجو است.

در واقع؛ دانشگاههای دولتی آلمان محدودیت‌هایی مثل زبان تدریس (در مقطع کارشناسی، بیشتر دوره‌ها به زبان آلمانی است)، نیاز به مدرک زبان (بسته به زبان تدریس؛ آلمانی یا انگلیسی) و محدودیت سنی دارند و در عوض، شهریه پایینی از دانشجویان می‌گیرند. دانشگاههای خصوصی، شهریه‌های بیشتری (10هزار تا 30 هزار یورو در سال) از دانشجویان می‌گیرند اما دوره‌های تحصیلی را به زبان انگلیسی هم ارائه می‌دهند و بدون مدرک زبان و با هر سن و سالی هم می‌توان در این دانشگاهها تحصیل کرد.

دانشگاههای معتبر، شهرهای دانشجویی برتر

دانشگاههای آلمان جزو معتبرترین دانشگاههای جهان بحساب می‌آیند. 4 دانشگاه این کشور در بین 100 دانشگاه برتر رنکینگ QS‌ در سال 17-2016 قرار دارند که برترین آنها  Technical University of Munich (دانشگاه فنی مونیخ) با رتبه جهانی 60 است.

این دانشگاههای معتبر در کنار برخی معیارهای دیگر مثل؛ مقرون به صرفه بودن تحصیل، تنوع ملیتی دانشجویان و وجود فرصت‌های شغلی برای آنها، دو شهر آلمان را در میان ده شهر برتر دانشجویی دنیا به انتخاب مؤسسه QS جای داده است؛ دو شهر برلین و مونیخ که به ترتیب ششمین و نهمین شهر دانشجویی برتر دنیا در سال 2017 معرفی شده‌اند.

امکان اقامت

دانشجویان بین‌المللی محصل در دانشگاههای آلمان بعد از فارغ‌التحصیل شدن هم اجازه اقامت در این کشور را دارند؛ آنها یک سال و نیم فرصت دارند در آلمان کار پیدا کنند و درصورت پیدا کردن کار، بعد از حداقل دو سال کار و پرداخت مالیات، می‌توانند برای دریافت کارت آبی (اقامت دائم) آلمان اقدام کنند.

اجازه کار دانشجویی

دانشجویان در زمان تحصیل هم اجازه کار دانشجویی دارند که درآمد حاصل از آن می‌تواند آنها را در تأمین هزینه‌های زندگی و تحصیل در آلمان یاری کند.

 

امکان تحصیل در دانشگاههایی معتبر و یک کشور پیشرفته اروپایی، با شهریه ناچیز و احتمال دریافت اقامت آن کشور؛ این‌ها را می‌توان دلایل علاقه و تمایل شمار زیادی از دانشجویان بین‌المللی به تحصیل در آلمان دانست. به این دلایل، می‌توان آلمان را بعنوان مقصد تحصیل پیشنهاد کرد، البته به انهایی که شرایط لازم را برای تحصیل در این کشور دارند.